Od 1 września 2024 r. w każdej przychodni POZ można bezpłatnie zaszczepić dziecko, które już skończyło 9 lat, a nie skończyło 14 lat przeciw wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV).
Szczepienia przeciw wirusowi HPV zapobiegają przede wszystkim rakowi szyjki macicy oraz innym nowotworom (rak odbytu, sromu, pochwy), które może powodować ten wirus. To jedyna onkoszczepionka, którą możemy zapewnić dzieciom.
- Od początku września z programu szczepień przeciwko HPV mogą korzystać dzieci w wieku 9-14 lat.
- Z bezpłatnej szczepionki można skorzystać w poradni POZ.
- Starsze nastolatki mogą bezpłatnie się zaszczepić po uzyskaniu recepty.
- W Łódzkiem przeciwko HPV zaszczepiło się dotąd 21 tys. dzieci.
Wirus HPV – kurzajka, kłykciny i rak
Zakażenia HPV szerzą się drogą płciową, do zakażenia dochodzi najczęściej po rozpoczęciu aktywności seksualnej. Czy łatwo się zakazić wirusem? Kontakty seksualne i kontakty typu „skóra do skóry” powodują, że infekcje HPV są powszechne. Niemal każda aktywna seksualnie osoba zakazi się wirusem HPV co najmniej raz w życiu. Oznaką zakażenia będą łagodne zmiany, jak brodawki, kłykciny kończyste, ale także groźne zmiany przednowotworowe i nowotworowe.
Szczepienia w Łódzkiem. Chłopcy w mniejszości
Program bezpłatnych szczepień przeciw HPV rozpoczął się w czerwcu 2023. Obejmował dziewczęta i chłopców, którzy skończyli 11 lat, a jeszcze nie mieli 14. urodzin. W Łódzkiem ze szczepień skorzystało dotąd 12 584 12 i 13-latków. Najwięcej dziewczynek urodzonych w 2010 r. – 32 %. Niestety, chłopcy wciąż są mniejszością – w grupie z rocznika 2011 zaczepiło się 14% chłopców. W sumie zaszczepiło się 5% chłopców do 18 r.ż. W Łódzkiem od czerwca 2023 r. przeciwko HPV – w programie i poza nim – zaszczepiło się blisko 21 tys. dzieci.
Dlaczego szczepić syna? Zakażenia HPV dotyczą obu płci. Nowotwory złośliwe i choroby związane z zakażeniem HPV u mężczyzn obejmują: raka prącia, raka odbytu, a także brodawki narządów płciowych (kłykciny kończyste).
Szczepienia, którym poddadzą się teraz chłopcy będą w przyszłości chronić również pośrednio kobiety. Dzięki temu kobiety unikną zakażenia od nich wirusem HPV. Zaszczepieni mężczyźni, którzy nie będą nosicielami wirusa HPV, przerywają łańcuch zakażenia. To zmniejsza liczbę przypadków raka szyjki macicy oraz innych nowotworów wywołanych przez HPV wśród kobiet.
NFZ przygotował specjalny poradnik dla rodziców chłopców. Pokazuje w nim korzyści płynące ze szczepienia syna przeciw HPV: tutaj
Dyrektor MCM „Górna” zachęca do szczepień przeciw HPV
Do szczepień namawia dr P. Łopata, zastępca dyrektora ds. Medycznych Miejskiego Centrum Medycznego „Górna” w Łodzi, w którym także szczepią się nastolatki.
Od 1 września zwiększyła się możliwość korzystania z bezpłatnych szczepień przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV), zarówno w zakresie przedziału wiekowego osób szczepionych, jak i miejsc jego realizacji.
Pomimo kilkuletniej kampanii informacyjnej wielu rodzicom szczepienie przeciw HPV kojarzy się jedynie z ochroną przed kobiecym rakiem szyjki macicy i to właśnie dziewczynki najczęściej przyprowadzane są na szczepienia.
Większość rodziców jest zaskoczonych faktem, że szczepienia przeciw wirusowi HPV zalecane są też chłopcom. Tymczasem szczepionka chroni obie płcie przed wieloma różnymi nowotworami narządów płciowych oraz nosogardła.
Szczepienie zapewnia długotrwałą ochronę, a efekty zdrowotne w szczepionych grupach wiekowych będą widoczne bardzo szybko. W krajach, w których te szczepienia są prowadzone od kilku lat już obserwuje się spadek zachorowań na wywoływane przez wirus HPV nowotwory.
– zachęca dyrektor MCM „Górna” dr P. Łopata
Szczepionka także dla starszego nastolatka
Szczepionka 2-walentna Cervarix przeciw HPV jest bezpłatna dla wszystkich dzieci od 9 do 18 lat.
Dzieci starsze niż objęte programem także mogą i powinny zostać bezpłatnie zaszczepione przeciw HPV. Receptę wystawi na przykład lekarz POZ. W aptece wystarczy odebrać szczepionkę i umówić dziecko na zastrzyk w przychodni POZ.
Jak zaszczepić dziecko
Dziecko można umówić na szczepienie przeciw HPV:
- w swojej przychodni podstawowej opieki zdrowotnej (POZ). To teraz główny sposób zapisywania dziecka na szczepienie.
Zapisując dziecko na to szczepienie, można wybrać jedną z dwóch dostępnych szczepionek (2-walentną Cervarix lub 9-walentną Gardasil9). Obie szczepionki dają porównywalne korzyści. Dziecko otrzyma 2 dawki szczepionki.
Od września przychodnie POZ nie mają obowiązku zgłaszania dostępnych terminów szczepienia do systemu e-zdrowia, dlatego nie do każdej przychodni umówisz się:
- przez Internetowe Konto Pacjenta,
- przez aplikację mojeIKP,
- przez infolinię +48 800 100 101 (w godzinach od 8.00–18.00).
Przyprowadź na szczepienie dziecko zdrowe, bez objawów ostrej infekcji i wysokiej gorączki.
Dobrowolne szczepienia w szkołach podstawowych
Zgodnie z informacjami MZ i MEN do udziału w programie bezpłatnych szczepień przeciw HPV może się zgłosić każda szkoła podstawowa, w której uczą się dzieci w wieku od 9 do 14 r. ż. (po ukończeniu 9 roku życia do ukończenia 14 roku życia). Na udział dziecka w szczepieniu muszą się zgodzić rodzice lub przedstawiciel ustawowy – trzeba podpisać deklarację. Obecność rodzica podczas szczepienia nie jest wymagana, można upoważnić inną osobę np. nauczyciela do towarzyszenia dziecku.
Szczepienia będą realizowane przez personel POZ, lekarza i pielęgniarkę, na terenie szkół, w miejscu dostosowanym do wykonania szczepienia np. gabinecie profilaktyki zdrowotnej. Koordynacją szczepień w szkole zajmuje się dyrektor szkoły lub osoba wskazana do tego celu przez dyrektora szkoły (koordynator szkolny). Szczepienia będą realizowane we współpracy z kuratorami oświaty i Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej.
źródło: Anna Leder
Łódzki Oddz. Wojewódzki NFZ
fot. szczepienie w poradni VITAPLUS w Łodzi
