W roku 2019 na 153 520 odnotowanych zgłoszeń pożarów w Polsce aż 55 912 było pożarami suchych traw i nieużytków rolnych co stanowi 36,4% wszystkich pożarów.
Do każdego z tych zdarzeń wyjeżdżały samochody bojowe Jednostek Ratowniczo – Gaśniczych bądź Ochotniczych Straży Pożarnych. Zginęło w nich 10 osób a 141 zostało rannych.
Średni czas działań gaśniczych przy pożarach traw wyniósł 54 minuty, a strażacy wyjeżdżali do tych pożarów co 9 minut. Łącznie ilością wody zużytą do gaszenia tych pożarów (183 413 171 litrów wody) można napełnić prawie 49 basenów olimpijskich. Należy nadmienić że w 2019 roku 56, 7% wszystkich pożarów traw było w miesiącu marcu i kwietniu, łącznie 31 720.
Wypalanie łąk, traw i nieużytków nie przynosi na dodatek żadnych pozytywnych skutków. Przede wszystkim nie użyźnia gleby (wbrew panującemu przekonaniu), wręcz odwrotnie – wyjaławia ją. Spalenie suchych traw nie wpływa również korzystnie na rozwój nowej roślinności i nie przyniesie korzyści finansowych.
Wypalanie traw powoduje, że giną zwierzęta w stanowiskach lęgowych, dla których jest to naturalne środowisko życia oraz niezliczone skupiska owadów. Ogień wypala florę, która stanowi różnorodne źródło pokarmu dla jakże cennych dla człowieka pszczół. Wypalanie przydrożnych rowów jest również niebezpieczne, ponieważ zadymienie ogranicza widoczność dla uczestników ruchu i może doprowadzić do wypadku.
Służby ratownicze w momencie gaszenia takich pożarów mogą być o wiele bardziej potrzebne w innym miejscu, w takim w którym zagrożone będzie zdrowie lub życie ludzkie. Podczas pożarów mogą zginąć ludzie, nierzadko same osoby podpalające. Wielokrotnie wskutek „kontrolowanych” wypalań łąk czy traw zagrożone są także zabudowania mieszkalne bądź gospodarcze oraz lasy.
W 2019 roku Państwowa Straż Pożarna odnotowała 8896 pożarów lasów, w której to liczbie mieszczą się także pożary lasów nienależących do Lasów Państwowych. Tylko ciągła edukacja społeczna i budowanie odpowiedzialności jest szansą ochrony przyrodniczego skarbca. Strażacy chcą docierać z tą kampanią do społeczeństwa i przekonywać, że warto troszczyć się o Ziemię w perspektywie pokoleń, które nastaną po nas.
Stąd też kolejna kampania społeczna „Stop Pożarom Traw” pod hasłem „Ziemia jest tylko jedna” Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej i Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji współorganizowana wraz z Lasami Państwowymi, która ruszyła 13 marca.
Kampanię kierujemy do całej społeczności w naszym kraju. Pożary lasów, traw i nieużytków rolnych to wymierne straty. W kampanii bierze udział Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, Państwowa Straż Pożarna, a także Lasy Państwowe.
– informuje Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej
Co robić kiedy się widzimy pożar? Przede wszystkim nie wpadajmy w panikę. Zadzwońmy na nr alarmowy 998 lub 112 i podajmy:
1. dokładnie co się pali,
2. dokładną lokalizację pożaru wraz z możliwością dojazdu (najdokładniej jak potrafimy),
3. czy zagrożeni są ludzie lub budynki,
4. swoje imię i nazwisko oraz nr telefonu,
Czekajmy na straż pożarną w widocznym miejscu celem pokierowania do miejsca pożaru.
Przypomnieć należy także przepisy prawne, które odwołują się do pożarów traw i nieużytków.
Ustawa z dnia 16.04.2004 roku o ochronie przyrody (Dz. U. 2013 r. poz. 627)
- 124: „Zabrania się wypalania łąk, pastwisk, nieużytków, rowów, pasów przydrożnych, szlaków kolejowych oraz trzcinowisk i szuwarów”
- 131: „Kto wypala łąki, pastwiska, nieużytki, rowy, pasy przydrożne, szlaki kolejowe, trzcinowiska lub szuwary – podlega karze aresztu lub grzywny”
Ustawa z dnia 28.09.1991 r. o lasach (Dz. U. z 2015 r. poz. 2100)
- 30 ust. 3 pkt. 3: „w lasach oraz na terenach śródleśnych, jak również w odległości 100 m od granicy lasu, zabrania się działań i czynności mogących wywołać niebezpieczeństwo, a w szczególności rozniecania ognia poza miejscami wyznaczonymi do tego celu przez właściciela lasu lub nadleśniczego, korzystania z otwartego płomienia, wypalania wierzchniej warstwy gleby i pozostałości roślinnych”
Za wykroczenia tego typu grożą surowe sankcje:
- 82 par. 1 Ustawy z nie 20.05.1971 r. Kodeksu wykroczeń (Dz. U. z 1971 r. Nr 12, poz. 114 ze zm.)
– kara aresztu, nagany lub grzywny, której wysokość w myśl art. 24 par. 1 może wynosić od 20 do 5000 zł.
- 163 par. 1 Ustawy z dnia 6.06.1997 r. Kodeksu karnego (Dz. U. z 1997 r. Nr 88, poz. 553 ze zm.): „Kto sprowadza zdarzenie, które zagraża życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach, mające postać pożaru, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10”.
Przypomnijmy: gdy ktoś zobaczy pożar powinien zachować zimną krew i powinien zadzwonić na nr alarmowy 998 lub 112 podając swoje dane, miejsce zdarzenia, co się pali, czy może być zagrożony człowiek bądź budynki.
Aktualizacja z dnia 29.04.2020: Obecnie osoba, która wypala trawy może zostać ukarana karą w wysokości 5 tys. złotych, po zmianie przepisów będzie to 30 tys. złotych.
źródło: KG PSP i KP PSP w Wieluniu, fot. www.stoppozaromtraw.pl
