Muzeum Ziemi Wieluńskiej wydało dwie nowe publikacje, które tematycznie wiążą się z 1 września 1939 r.
Pierwsza to książka prof. Tadeusza Olejnika „Szpital w Wieluniu – jego dzieje i zniszczenie 1 września 1939 roku. Pierwsza zbrodnia II wojny światowej”, druga to „1 IX 1939 Wieluń. Pamięć i przestroga”.
Książka autorstwa prof. T. Olejnika „Szpital w Wieluniu – jego dzieje i zniszczenie 1 września 1939 roku. Pierwsza zbrodnia II wojny światowej” to 38. publikacja Wieluńskiej Biblioteki Regionalnej. Liczy 188 stron i stanowi dokumentację dziejów wieluńskiego szpitalnictwa spisaną w oparciu o źródła historyczne, w tym nieznane wcześniej materiały.
Jak ważna jest pomoc medyczna zauważamy na każdym kroku. Szczególnie teraz, w dobie szalejącej pandemii, wszyscy jesteśmy zwróceni w stronę służby zdrowia i jej możliwości.
– czytamy we wstępie do publikacji pióra Jana Książka, dyrektora Muzeum Ziemi Wieluńskiej
Profesor Tadeusz Olejnik, wieloletni dyrektor Muzeum Ziemi Wieluńskiej, pracownik naukowy Akademii Świętokrzyskiej w Kielcach Filii w Piotrkowie Trybunalskim, Autor książki, przedstawił historię wieluńskiego szpitalnictwa od czasów średniowiecznych aż po rok 1954, czyli rok oddania na potrzeby wielunian i okolic budynku nowego szpitala, szpitala działającego do dziś.
Jak trudne były początki zorganizowanej służby medycznej i jak długotrwały był proces osiągania minimalnego poziomu profesjonalnej pomocy. Przykład Wielunia jest uniwersalny i może odnosić się do poziomu ochrony zdrowia w polskich miastach porównywalnej wielkości.
Wybudowanie w Wieluniu pierwszego obiektu szpitalnego w latach 40. XIX wieku, jak na owe czasy dużego i nieźle wyposażonego, było krokiem milowym w rozwoju wieluńskiego szpitalnictwa.
– uzmysławia nam publikacja, pisze Jan Książek
Dzieje tej placówki noszącej wezwanie „Wszystkich Świętych”, zaprojektowanej przez wybitnego architekta warszawskiego Henryka Marconiego, zatrudniającej wybitnych lekarzy, felczerów, oddane pielęgniarki, w tym siostry szarytki oraz pracowników obsługi, zarządzanej przez wspaniałych dyrektorów, w tym Zygmunta Patryna (dziś jego imię nosi współczesny szpital), brutalnie przerwały niemieckie samoloty 1 września 1939 roku.
Każdy kto chce poznać dzieje wieluńskiego szpitalnictwa, może sięgnąć po książkę profesora Tadeusza Olejnika, popatrzeć na zamieszczone w niej fotografie i zreflektować przytoczone słowa prezydenta Lecha Kaczyńskiego, wypowiedziane 1 września 2009 roku w Wieluniu, podczas obchodów 70. rocznicy wybuchu II wojny światowej, w których powiedział: że Wieluń jest jednym z symboli barbarzyństwa II wojny światowej.
Druga publikacja zatytułowana „1 IX 1939 Wieluń. Pamięć i przestroga” pod red. Marka Gogoli, Wojciecha Knagi, Magdaleny Kopańskiej i Jana Książka stanowi podsumowanie ubiegłorocznych uroczystości 80. rocznicy II wojny światowej. Zawiera m.in. część fotograficzną obchodów, jak również referaty z konferencji naukowej „Ludność cywilna i dramat wojny”.
Pamięć i przestroga to hasło przewodnie 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej. Jej upamiętnienie miało swój wyjątkowy wymiar i znaczenie dla mieszkańców Wielunia, miasta okrutnie doświadczonego niemieckim atakiem bombowym wczesnym rankiem 1 IX 1939r.
– piszą we wstępie redaktorzy publikacji
Obydwie publikacje można było nabyć w niedzielę, 30 sierpnia, w Muzeum Ziemi Wieluńskiej. Sprzedaż książek w godzinach 17.00 – 19.00 była połączona ze spotkaniem z autorami i redaktorami wspomnianych publikacji.
Wszystkie publikacje poświęcone Wieluniowi i jego dramatowi z dnia 1 września 1939 roku, ukazujące się drukiem, mają na względzie wprowadzenie Wielunia na karty historii II wojny światowej, by wreszcie na tych kartach zaistniał.
Długo, bo ponad 20 lat po zakończeniu II wojny światowej o Wieluniu nikt nigdy nie wspomniał. Wieluń, jako pierwsza ofiara II wojny światowej nie funkcjonował w świadomości polskiego społeczeństwa, tym bardziej w świadomości międzynarodowej.
Dramat Wielunia był umniejszany nawet przez polskich historyków i nazywany był lokalnym epizodem a nie początkiem II wojny światowej.
– powiedział, m.in., podczas spotkania prof. Tadeusz Olejnik
To, co czynimy w Wieluniu: ukazujące się kolejne publikacje tematycznie związane z początkiem II wojny światowej i uroczystości upamiętniające to wydarzenie sprawiły, że Wieluń zaistniał w opracowaniach historycznych w Anglii, Kanadzie, Australii, Niemczech, Izraelu.
Historycy tych krajów, piszący o II wojnie światowej, powołując się na bogaty dorobek profesora Tadeusza Olejnika, cytują całe akapity z jego książek. Dzięki mrówczej pracy profesora i kontynuowanych badaniach prawda historyczna o tragedii Wielunia przedostała się na karty historii II wojny światowej.
Obie nowe publikacje można nabyć w Muzeum Ziemi Wieluńskiej, tzn. „1 IX 1939 Wieluń. Pamięć i Przestroga” pod red. Marka Gogoli, Wojciecha Knagi, Magdaleny Kopańskiej i Jana Książka (cena 47 zł) oraz „Szpital w Wieluniu – jego dzieje i zniszczenie 1 września 1939 roku. Pierwsza zbrodnia II wojny światowej” autorstwa prof. Tadeusza Olejnika (cena w miękkiej okładce 30 zł, w twardej 35 zł).
Podczas promocji obu publikacji można było dokonać zakupu książek, można było dodatkowo porozmawiać z autorami i redaktorami wspomnianych publikacji. Spotkanie z autorami dwóch publikacji rozpoczęło wieluńskie obchody 81. rocznicy II wojny światowej w Wieluniu.
tekst: Zofia Białas/kultura.wielun.pl
