W Muzeum Ziemi Wieluńskiej miłośnicy sztuki wysłuchali kolejnego wykładu dr Wisławy Jordan „Sztuka, w której polski duch się tłumaczy”.
Początek wykładu to przywołanie postaci Cypriana Kamila Norwida i jego traktatu dydaktycznego „Promethidion”, który jest próbą odpowiedzi na pytania, czym jest sztuka i czym jest piękno, czym jest istota tzw. sztuki i czym jest praca twórcza oraz jakie miejsce przypada tu człowiekowi. W człowieku, pisał poeta, już od chwili narodzin są piękno i dobro – boskie cząstki, które pozostały w nim po dziele stworzenia.
Dla poety, każdy, kto te wartości odnajdzie w sobie, jest artystą mogącym tworzyć piękno. Każdy twórca, pisał poeta, ma swój indywidualny talent, dlatego tyle dziedzin sztuki. Patrząc na dzieła sztuki, kontynuował, zawsze widzimy włożony w nie wysiłek twórcy.
Prelegentka, dr Wisława Jordan, w wykładzie przedstawiła sztukę polską, przez którą „polski duch się tłumaczy” pokazując w pokazie multimedialnym pierwsze kościoły drewniane z pięknymi polichromiami, kościoły murowane, pierwsze obrazy z wizerunkami świętych, wizerunki Matki Bożej z okresu średniowiecza i z XVII wieku, pierwsze rzeźby sakralne, figury Chrystusa Ukrzyżowanego, drewniane dwory szlacheckie (początkowo podobne do polskich chat), chłopskie chaty, polskie pejzaże, kapliczki z Chrystusem frasobliwym.
O polskim malarstwie narodowym, mówiła prelegentka, możemy mówić dopiero w okresie baroku, to wtedy narodziły się ambicje, by malarstwo polskie stało się narodowe w sensie tematyki historycznej i obyczajowej. Pojawiły się portrety, także portrety trumienne. U początków tak pojmowanej sztuki narodowej stali Marcello Bacciarelli i Piotr Norblin. Tak naprawdę, kontynuowała, malarstwo polskie rozwinęło się dopiero w wieku XIX.
Sztuka polska w tym okresie rozwijała się, jako samoistna dziedzina życia narodowego. Działo się to mimo braku bytu politycznego, mimo kolejnych powstań narodowych i represji ze strony zaborców. To ustawiczne walki o niepodległość sprawiły, że sztuka polska zyskała charakter narodowy i patriotyczny.
W odróżnieniu od okresu późnogotyckiego, kiedy pojawiło się malarstwo polskie, malarstwo cechowe i anonimowe, malarstwo polskie XIX wieku (klasycyzm, romantyzm, realizm) może się już poszczycić nazwiskami indywidualnych twórców takich jak chociażby Józef Chełmoński, Teofil Kwiatkowski czy Jan Matejko. Kolejny okres polskiego malarstwa to Młoda Polska z nazwiskami : Stanisław Wyspiański, Józef Mehoffer, Leon Wyczółkowski czy Jacek Malczewski…
Dyrektor Muzeum Ziemi Wieluńskiej kwiatem podziękował dr Wisławie Jordan za wspaniały wykład, który zbiegł się w czasie z finisażem wystawy „Polskie drogi do niepodległości”.
