Każdego roku do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wpływa kilkaset tysięcy wniosków o emeryturę.
W 2022 r. w całym kraju taki wniosek zdecydowało się złożyć ponad 474 tys. ubezpieczonych, a w Łódzkiem – ponad 32 tys. klientów Zakładu. Wybór odpowiedniego momentu na zakończenie aktywności zawodowej i przejście na emeryturę jest dla zainteresowanych bardzo ważny i rodzi wiele dylematów.
Dlatego warto wiedzieć co ma wpływ na wysokość emerytury i czym się kierować decydując się na złożenie wniosku o to świadczenie. Wysokość emerytury obliczamy dzieląc sumę zwaloryzowanego kapitału początkowego i składek zewidencjonowanych na koncie w ZUS, przez średnie dalsze trwanie życia.
Średnie dalsze trwanie życia ogłaszane jest przez Prezesa GUS w komunikacie, w specjalnych tablicach obowiązujących od 1 kwietnia do końca marca kolejnego roku. Im wyższa jest suma składek na koncie i im krótsze jest średnie dalsze trwanie życia, tym wysokość emerytury jest wyższa. Suma składek jest tym wyższa im dłużej pracujemy i im wyższe jest wynagrodzenie, od którego obliczane są składki emerytalne.
Wybierając odpowiedni moment na przejście na emeryturę warto też wziąć pod uwagę aspekt związany z waloryzacją. Waloryzacja świadczeń przeprowadzana jest zawsze 1 marca. Jest ściśle związana z wysokością inflacji. Im wyższa inflacja, tym wyższy procent, o który waloryzowane są świadczenia. Marcowej waloryzacji podlegają świadczenia przyznane na ostatni dzień lutego.
Jeżeli mamy już osiągnięty wiek emerytalny i zastanawiamy się czy wniosek o emeryturę złożyć w lutym czy w marcu, zdecydowanie korzystniej zrobić to w lutym, wtedy wysokość świadczenia zostanie ustalona na luty, a za marzec otrzymamy już wyższe, zwaloryzowane świadczenie.
O tym, w jakim terminie przejść na emeryturę, każdy powinien zdecydować sam. Jest bardzo dużo różnych czynników mających wpływ na wybranie optymalnego momentu, a i tak nie można być pewnym, czy wybrało się najlepszy.
Nikt nie wie jaka będzie wysokość kolejnej waloryzacji składek, jaka będzie kolejna waloryzacja emerytur, a także jakie będą kolejne tablice średniego dalszego trwania życia. Pewne jest natomiast to, że ZUS wyliczając emeryturę zawsze sprawdza, które tablice dla ubezpieczonego są korzystniejsze. Czy te, które obowiązywały w czasie ukończenia przez niego wieku emerytalnego, czy te, które obowiązują w czasie złożenia wniosku o emeryturę, albo wniosku o podjęcie emerytury.
Rezygnując z aktywności zawodowej należy też przyjrzeć się swojemu dotychczasowemu ubezpieczeniu i przeanalizować jak długo były za nas odprowadzane składki i w jakiej wysokości? Czy staż ubezpieczeniowy pozwoli na podniesienie wysokości emerytury do jej minimalnej wysokości? Żeby ZUS podwyższył wysokość emerytury do minimalnej, trzeba legitymować się 20-letnim stażem ubezpieczeniowym przez kobiety i 25 letnim stażem u mężczyzny.
Warto też zwrócić uwagę na swoją sytuację pracowniczą, czy nie ominą nas np. nagrody jubileuszowe, ale także np. świadczenia wypłacane przez ZUS tj. trzynasta i czternasta emerytura.
Składając wniosek o emeryturę, warto też przemyśleć dzień, w którym będziemy to robić. Warto wniosek złożyć w dzień po przypadającym w danym miesiącu dniu urodzin, np. jeżeli urodziliśmy się 13 października, wniosek dobrze jest złożyć po tym dniu w miesiącu, w którym będziemy składać wniosek, przez to średnie dalsze trwanie życia będzie krótsze o ten jeden miesiąc, a to ma znaczenie przy obliczaniu wysokości emerytury.
Jeżeli składając wniosek jesteśmy aktywni zawodowo i chcemy zrezygnować z pracy i przejść na emeryturę, warto zrobić to również pod koniec miesiąca, (ale nie ostatniego dnia), po to by otrzymać za ten miesiąc nie tylko wynagrodzenie za pracę, ale także emeryturę. Emerytura będzie przyznana za cały miesiąc, niezależnie od tego czy wniosek zostanie złożony 1-go; 15-go; czy 29-go dnia miesiąca (nie wcześniej jednak niż od ukończenia powszechnego wieku emerytalnego, tj. od 60 roku życia dla kobiet i 65 roku życia dla mężczyzn).
Jak widać jest wiele zmiennych, które mogą mieć wpływ na wybranie właściwego momentu przejścia na emeryturę i każdy musi przeanalizować tę sprawę sam, biorąc pod uwagę wszystkie za i przeciw.
Osoby, które noszą się z zamiarem przejścia na emeryturę mogą skorzystać z porad doradców do spraw emerytalnych, którzy wyjaśnią na jakich zasadach obliczana jest wysokość emerytury, oraz sporządzą symulację lub prognozę wysokości emerytury, o ile osoby te mają już ustalony kapitał początkowy.
Monika Kiełczyńska
Regionalny rzecznik prasowy ZUS
woj. łódzkiego