Październik to miesiąc profilaktyki raka piersi. Rak piersi wcześnie wykryty jest uleczalny. Na świecie żyje 7,8 mln kobiet chorych na raka piersi.
W tym roku z mammografii w Łódzkiem skorzystało już 74 tys. kobiety. 94% kobiet dowiedziało się, że są zdrowe. W Łódzkiem z powodu raka piersi zoperowano niemal 1000 kobiet.
Rak piersi jest wśród nowotworów powodem 23% wszystkich zachorowań i jest przyczyną blisko 14 % zgonów. Według Krajowego Rejestru Nowotworów z roku na rok zwiększa się liczba nowych pacjentek. W 2018 r. na raka piersi zachorowało 19 tysięcy Polek, obecnie ta liczba przekracza 24 tysiące. Ryzyko zachorowania na raka piersi podczas życia kobiety wynosi od 10 do 15%.
Rak piersi wcześnie wykryty jest uleczalny, co podkreśla prof. dr hab. n. med. Agnieszka Kołacińska-Wow z Uniwersytetu Medycznego w Łodzi i Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego specjalistka chirurgii onkologicznej i chirurgii rekonstrukcyjnej piersi.
Najważniejszy czynnika ryzyka zachorowania na raka piersi to płeć żeńska (to, że jesteśmy kobietami). 1 na 8 kobiet zachoruje w ciągu całego swojego życia ale na świecie żyje ok. 7,8 miliona kobiet, u których rozpoznano w ciągu ostatnich 5 lata raka piersi. Żyje, a więc rak piersi to choroba dobrze wyleczalna.
Wg American Cancer Society 5-letnie przeżycia kobiet chorych na wczesnego raka piersi (ograniczonego do piersi) to nawet 99%. Dzięki postępom w nauce, wiele kobiet, które zachorują na raka piersi o tzw. niskim wskaźniku proliferacji czyli powolnym przebiegu, będzie żyło tak długo, jakby miało żyć bez raka. Kluczowe jest wczesne rozpoznanie. U kobiet o przeciętnym ryzyku zachorowania na raka piersi zalecane jest badanie mammografii, program profilaktyki dla Pań w wieku 45-74 lata w Polsce.
Wg NCCN National Comprehensive Cancer Network u Pań o zwiększonym ryzyku zachorowania na raka piersi: nosicielki patogennych mutacji genetycznych, mocny wywiad rodzinny raka piersi i jajnika, choroby piersi przebiegające z atypią, przebyta radioterapia w obszarze klatki piersiowej przed 30 r.ż., zalecane jest badanie rezonansu magnetycznego MRI piersi, również u kobiet z tzw. ekstremalnego „gęstą” piersią (extremely dense breast), gdyż czułość mammografii w takich scenariuszach klinicznych może być niższa.
Uzupełniającym badaniem jest USG piersi w „rękach” i „okiem” doświadczonego lekarza.
– podkreśla prof. dr hab. n. med. Agnieszka Kołacińska-Wow
Mammografia to prosty, nieinwazyjny i skuteczny sposób na wykrywanie raka piersi. To bezpieczne i bezbolesne badanie, które pozwala wykryć nawet najmniejsze zmiany w piersi i skutecznie je leczyć. Z bezpłatnej mammografii – w ramach programu profilaktyki raka piersi – mogą korzystać kobiety w wieku 45-74 lata co 2 lata oraz kobiety, które chorowały na raka piersi – 5 lat po zakończeniu leczenia.
Gdzie się badać? W mammobusie i pracowni mammografii
W Łódzkiem są 24 pracownie mammograficzne i 40 mammobusów, które każdego dnia odwiedzają także najmniejsze miejscowości. NFZ nie wysyła zaproszeń na badania. Kobieta musi zgłosić się sama, wystarczy wziąć ze sobą dowód osobisty.
Lista postojów mammobusów jest tutaj:
Lista placówek, gdzie można zrobić mammografię w Łódzkiem jest pod tym adresem:
Samobadanie piersi
Samobadanie piersi to badanie, które powinna robić każda kobieta. Badanie trzeba robić regularnie, żeby dobrze poznać piersi i wyczuć ewentualną różnicę między badaniami. Należy je wykonywać zawsze od 3 do 5 dni po miesiączce. Samobadanie piersi nie zastępuje ani mammografii, ani USG piersi. Jeśli kobietę coś Cię zaniepokoi w wyglądzie piersi, wyczuje guzek – powinna zgłosić się do lekarza.
Kobiety, które nie kwalifikują się do programu profilaktyki raka piersi także mogą i powinny skorzystać z badań USG piersi i mammografii. Skierowanie na badanie może wystawić np. ginekolog lub onkolog. Za badanie zapłaci NFZ. Każda kobieta ma także swoją położną POZ, z którą może porozmawiać o profilaktyce raka piersi, poprosić o naukę samobadania piersi.
Program profilaktyki raka piersi w Łódzkiem. Jak się NIE BADAMY
W Łódzkiem z mammografii w ramach programu profilaktyki raka piersi skorzystało w tym roku 39% kobiet, które mogą skorzystać z badania. W roku 2024 zbadało się 74 tysiące kobiet. 41% z nich to panie w wieku 45-50 lat oraz 69-74, które z programu profilaktyki korzystają od listopada 2023 r.
Znakomita większość kobiet, które zrobiły mammografię usłyszała, że są zdrowe. Tylko u 138 pań wykryto zmiany złośliwe. 2841 pań skierowano na dalsze badania, po to aby ustalić, jakiego rodzaju jest wykryta w piersi zmiana.
Najmniej kobiet zbadało się w powiatach: radomszczańskim (23%), pajęczańskim (27%) i rawskim (28%). Najwięcej w powiecie zgierskim (40%), łódzkim wschodnim (40%) i opoczyńskim (39%).
Rak piersi w Łódzkiem
W Łódzkiem w pierwszej połowie roku z powodu raka piersi zoperowano już 994 kobiety. Szpitale, w których wykonuje się najwięcej tego rodzaju zabiegów to Szpital im. M. Kopernika w Łodzi, ICZMP w Łodzi i Salve w Łodzi. Lekarze przeprowadzili także 295 rekonstrukcji piersi. Takie zabiegi są finansowane przez NFZ.
Łódzkie z wysokim współczynnikiem zachorowalności na kobiece nowotwory*
*źródło: https://onkologia.org.pl/sites/default/files/publications/2024-01/0_krn-2023-book-2024-01-22.pdf
źródło: Anna Leder
Łódzki Oddz. Wojewódzki NFZ
